“တၢင်းၽိတ်းမိူဝ်ႈဝၼ်းဝႃး ၸွင်ႇႁႃးထုၵ်ႇဢဝ်ပဵၼ်တွၼ်ႈသွၼ်”

ယုမ်ႇယမ်လႄႈ ႁၼ်ထိုင်ဝႃႈ ႁဝ်းတေႁဵတ်းၵၢၼ်သင်ၵေႃႈယဝ်ႉ ထုၵ်ႇလီမီး ၵၢၼ်ဝၢင်းၽႅၼ်/ ၽႅၼ်ၵၢၼ်ဢၼ်တႅတ်ႈၼႅတ်ႈၸႅင်ႈလႅင်း လႄႈ ထုၵ်ႇလီမီးဝႆႉပႃး ၽႅၼ်ထိိ (2) ၶူပ်ႇမိူဝ်ႈမီးလွင်ႈၶိုၵ်ႉၶၢၵ်ႉၵိူတ်ႇၶိုၼ်ႈမီးမႃး။

တွၼ်ႈသွၼ်ၼႆႉ ပေႃးတွင်းဢမ်ႇၽိတ်းတႄႉ မီးမႃးၼမ်ၼႃႇယဝ်ႉ ၵူၺ်းၵႃႈၵေႃႈ သမ်ႉတိုၵ်ႉသိုပ်ႇမီး သိုပ်ႇၽိတ်းယူႇတိၵ်းတိၵ်း။ ဢမ်ႇႁူႉဝႃႈ မိူဝ်ႈလႂ်တေဢွၼ်မုင်ႈဝၢႆႇယၵ်ႉလွမ် တူၺ်းတၢင်းၽိတ်းမိူဝ်ႈဝၼ်းသိုၼ်းဝႃးၼၼ်ႉသေ ဢဝ်မႃးၸႂ်ႉတိုဝ်း ႁဵတ်းပဵၼ်တွၼ်ႈသွၼ်ၵႂႃႇ ပုၼ်ႈတႃႇလီမိူဝ်ႈၼႆႉ၊ မိူဝ်ႈၽုၵ်ႈ လႄႈ မိူဝ်းၼႃႈမိူဝ်ႈလႂ်သေဢမ်ႇဝႃႈ ႁႂ်ႈလီလိူဝ်ဢွၼ် တိူဝ်းတွၼ်းလိူဝ်ၵဝ်ႇ။

လွင်ႈယူပ်ႈယွမ်း/ လွင်ႈၽိတ်းပိူင်ႈ ဢၼ်ၵိူတ်ႇၶိုၼ်ႈမီးမႃး မိူဝ်းဝႃးမိူဝ်ႈသိုၼ်းၼႆႉ
သုၼ်ႇတူဝ်သေတႄႉ ႁၼ်ထိုင်ဝႃႈ ...
1) မီးပၢင်ထူပ်းၵၼ်/ ဢုပ်ႇၵၼ်ယူႇၵေႃႈ ဢမ်ႇမီးမႃးၶေႃႈတႅပ်းတတ်း။ ဢမ်ႇမီးမႃးၽႅၼ်ၵၢၼ် ဢမ်ႇၼၼ် ၶူင်းၵၢၼ်။
2) မိူၼ်ႁၢင်ႈမီးၽႅၼ်ၵၢၼ်ယူႇၵေႃႈ ဢမ်ႇၸႅင်ႈလႅင်း၊ ဢမ်ႇတႅတ်ႈၼႅတ်ႈတႅတ်ႈတေႃး (တေတႄႇၸိူင်ႉႁိုဝ်၊ လူၺ်ႈၽႂ်၊ ၽႂ်ၽွင်ႈတေမႃးၵဵဝ်ႇၶွင်ႈ၊ ၽွင်းလႂ်သမ်ႉ တေမီးဢီႈသင် လႄႈ တေယဝ်ႉတူဝ်ႈၵႂႃႇလူၺ်ႈၸိူင်ႉၼင်ႇႁိုဝ်။
3) ဢမ်ႇၸႅၵ်ႇၼႃႈတီႈပုၼ်ႈၽွၼ်း။
4) ၽႅၼ်ၵၢၼ်ထိ (႒) ဢမ်ႇမီးဝႆႉ မိူဝ်းမီးလွင်ႈၶိုၵ်ႉၶၢၵ်ႉ။ (တႆးၵေႃႉၵေႃႉၼိုင်ႈယင်းယဝ်ႉယွၵ်ႇလၢတ်ႈ “ယႃႇဝႃႈတေမီးၽႅၼ်ၵၢၼ်ထိ (2) လႃႈ တေႃႈၽႅၼ်ထိ (1) ႁဝ်းႁႃးယင်းဢမ်ႇမီး” ဝႃႈၼႆ၊ မႅၼ်ႈယူႇတႄႉလႂ်။

ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈၶၢတ်ႇ ဢၼ်လၢတ်ႈမႃးပႃႈၼိူဝ်ၼႆႉလႄႈ ၵၢၼ်ဢၼ်ဢၢင်ႈတေဢွၵ်ႇမႃးလူၺ်ႈ ၾၢင်ႁၢင်ႈ ဢၼ်ၶႅမ်ႉလႅပ်ႈႁၢင်ႈလီ လႄႈ ၵူႈၵေႃႉၵေႃႈ “ႁႅပ်းပီႉဢႅၼ်ႉၻိင်ႉ” ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ႁိုဝ်တေပဵၼ်မႃးယဝ်ႉလႃႇ။

ၶေႃႈထၢမ်ၼႂ်းၸႂ်တႄႉ လႄႈထႅင်ႈလၢႆၵေႃႉၵႂႃႇ။
ၸွင်ႇၵိုင်ႇငၢမ်ႇယူႇႁႃႉ တၢင်းတၼ်းႁဵင်းၼၼ်ႉ။
တႅၼ်းတီႈတေမႃးၸုၵ်းသိုဝ်ႈသိုဝ်ႈၵၢင် ႁႃးသမ်ႉဢိူင်ႇဢၢင်ၸိူၼ်းတူဝ်ၵွမ်းႁူဝ်ၽၢႆလႂ်ၽႆၼိုင်ႈ
လူၺ်ႈယင်းပႆႇႁူႉၶေႃႈပဵၼ်တႄႉမီးတႄႉၼၼ်ႉ ?

ၶေႃႈၶမ်ၸႂ်ႁႃး
လွင်ႈၵိူတ်ႇမိူဝ်းဝႃး
ၼႆႉ ဢၼ်ပႃးၵၼ်တၢင်းမူတ်းၵႂႃႈ ၶႂ်ႈဝႃႈတႄႉ …။

ၸွင်ႇထုၵ်ႇလီဢဝ်
ၶေႃႈမဝ်မိူဝ်ႈဝႃး
ပဵၼ်မႃးတွၼ်ႈသွၼ်
ၶေႃႈဢွၼ်လီမိူဝ်ႈၼႆႉ၊ မိူဝ်ႈၽုၵ်ႈ လႄႈ မိူဝ်းၼႃႈၶၢဝ်းႁိုင်ႁႃႉ …… ?